„Żołnierze Niepodległości i ich kaci” [film, zdjęcia]

W poniedziałek (4 marca) w Działdowie z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych Interaktywne Muzeum Państwa Krzyżackiego zorganizowało wykład Tadeusza Płużańskiego pt. „Żołnierze Niepodległości i ich kaci”.

– W piątek mieliśmy Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Jak co roku – z okazji tego dnia – staramy się organizować wykład czy spotkanie. Tym razem zaprosiliśmy do Działdowa historyka, dziennikarza, publicystę i autora książek Tadeusza Płużańskiego – mówił na wstępie dyrektor Interaktywnego Muzeum Państwa Krzyżackiego w Działdowie.

Tadeusza Płużańskiego pierwszy z dwóch zaplanowanych wykładów wygłosił o godzinie 11.00 w auli Centrum Kształcenia Ustawicznego. W spotkaniu uczestniczyła głównie młodzież z naszych.

Drugi wykład odbył się o godz. 17.00 w gotyckiej części działdowskiego zamku.

Prelegent podczas wystąpień przywoływał najważniejsze postaci „Żołnierzy Wyklętych”. Opowiadał o rotmistrzu Witoldzie Pileckim, generale Auguście Emilu Fieldorfie „Nilu” czy Danucie Siedzikównie „Ince”. Podkreślał ich twarde charaktery i to, że pozostali niezłomni do końca, nawet w obliczu śmierci.

Przywołał między innymi słynne „Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba” wypowiedziane przed śmiercią przez „Inkę”. Publicysta dużo uwagi poświęcił też rotmistrzowi Pileckiemu, który sam dobrowolnie zgłosił się do obozu „Auschwitz-Birkenau”, żeby przeciwdziałać tam ludobójstwu. Pileckiemu udało się zbiec z obozu. Po wojnie został schwytany przez komunistów i torturowany. Ostatecznie skazano go na karę śmierci, a wyrok wykonano w więzieniu Mokotowskim na Rakowieckiej w Warszawie.

Prelegent opowiadał jednak nie tylko o bohaterach, ale też o osobach, które je skazywały.

– Bolesław Bierut podpisał tysiące wyroków śmierci – podkreślał historyk. Wspominał też o tym, że komuniści chcieli wymazać „Wyklętych” z pamięci zbiorowej.

Poniżej fragment pierwszego wykładu.