Rocznica urodzin Hieronima Skurpskiego. Kartka z kalendarza

17 października 1914 roku, 109 lat temu, urodził się we wsi Skurpie, nieopodal Działdowa Hieronim Skurpski (właśc. Herman Karl Schmidt).

Pochodził z robotniczo-chłopskiej rodziny niemieckiej, jego ojcem był murarz i stolarz Karol Schmidt, a matką krawcowa Augusta z domu Semrau. Naukę pobierał najpierw we wsi Skurpie, a następnie w szkole powszechnej w Działdowie. Na początku lat 30. XX w. podjął studia w Państwowej Szkole Zdobniczej i Przemysłu Artystycznego w Krakowie. Podczas okupacji niemieckiej wziął ślub z Wacławą Gruntkowską, w tym czasie działał też w konspiracji, w tajnym Związku Mazurów, pod nazwiskiem Hieronim Skurpski. Po raz pierwszy użył go jednak wcześniej, bo jeszcze przed wojną. W 1936 r., podpisał w ten sposób swoje opowiadanie w „Kalendarzu dla Mazurów”. Urzędowo nazwisko z Herman Karl Schmidt na Hieronim Skurpski zmienił w 1945 r. Podczas okupacji, pomimo trudnych warunków bytowych, nie zrezygnował ze swoich zainteresowań artystycznych. W tym czasie stworzył m.in. cykle rysunków okupacyjnych „Humanizm wojny” i „Adoracje”, zaczął również pracować nad szkicownikiem, który prowadził do końca swojego życia. W końcowej fazie wojny, pracował w Ministerstwie Kultury i Sztuki przy PKWN w Lublinie. Po zakończeniu działań wojennych, został jako pełnomocnik rządu oddelegowany do pracy w Olsztynie, w celu zabezpieczenia dóbr kultury. Zasłynął tam jako twórca i długoletni dyrektor Muzeum Warmii i Mazur. Poza tym był związany z wieloma innymi instytucjami m.in. Mazurskim Uniwersytetem Ludowym w Rudziskach Pasymskich, Związkiem Polskich Artystów Plastyków, Instytutem Mazurskim oraz Stowarzyszeniem Społeczno-Kulturalnym Pojezierze. Poza szeroką działalnością społeczno-kulturalną, przez całe swoje życie oddawał się pasji jaką była sztuka. Namalował mnóstwo znakomitych obrazów. Wśród nich dominują motywy dziecka, kobiety i macierzyństwa. Wzorował się na wielu wybitnych artystach jak: Francisco Goya, Pablo Picasso, Paul Klee, Jacek Malczewski i Stanisław Wyspiański. Hieronim Skurpski zajmował się również grafiką. Jego twórczość była pokazywana na licznych wystawach w kraju i za granicą. Od 2005 roku jest honorowym obywatelem Działdowa. Zmarł w 2006 roku mając 92 lata.

Krzysztof Siemianowski, Muzeum Pogranicza w Działdowie

(Na zdjęciu głównym tablica pamiątkowa poświęcona Hieronimowi Skurpskiemu)