Moda na czytanie. Jubileusz Dyskusyjnego Klubu Książki przy SP2 w Działdowie

„Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa jaką sobie ludzkość wymyśliła”, twierdziła Wisława Szymborska. Niestety, powyższe słowa niekoniecznie trafiają dzisiaj do przekonania współczesnym, szczególnie młodzieży, która w dobie komputeryzacji życia woli korzystać z Internetu, multimediów i innych źródeł elektronicznych. Młody człowiek wychowany przez szklany ekran funkcjonuje zupełnie inaczej niż ten, który obok korzystania z techniki komputerowej, wybiera również książki i co więcej ten wybór sprawia mu wiele przyjemności. Czytanie uczy myślenia i pobudza wyobraźnię. Na pewno jest bardziej wymagające dla czytelnika, ale za to daje mu więcej możliwości, swobody oraz przyjemności.

Na szczęście w Działdowie nie można narzekać na brak wielbicieli książek. Świadczą o tym statystki czytelnicze Miejskiej Biblioteki Publicznej oraz powstające, jak przysłowiowe „grzyby po deszczu”, Dyskusyjne Kluby Książek. Obecnie działa ich już siedem. Są to zarówno kluby dla dorosłych, jak i dla dzieci i młodzieży. Ich działania w mieście koordynuje wspomniana już Miejska Biblioteka Publiczna, a koordynatorem projektu na poziomie województwa jest Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie.

Idea Dyskusyjnych Klubów Książki przywędrowała do nas z Wielkiej Brytanii. Wspiera ją Instytut Książki, którego celem, jako narodowej instytucji kultury, jest kształtowanie postaw czytelniczych i popularyzacja książki i czytelnictwa.

Co to jest Dyskusyjny Klub Książki? Definiując najprościej, to grupa ludzi, którzy spotykają się, aby porozmawiać o książkach. Co ważne – uczestnicy nie muszą prowadzić poważnych dyskusji ani znać się na literaturze. Wystarczy polubić czytanie i mieć przyjemność z dzielenia się wrażeniami z lektury z innymi osobami. Rozmowy o książkach, jakie prowadzone są na spotkaniach DKK nigdy nie są nudne i nie przypominają szkolnego „odpytywania” z lektury. Zwykle toczą się w miłej atmosferze, w towarzystwie osób, dla których czytanie to prawdziwa przyjemność. Nie wiążą się one z żadnym przymusem. W spotkaniu może uczestniczyć każdy, kto tylko ma na to ochotę. Może wyrazić opinię na temat książki, która na danym spotkaniu jest omawiana, ale też tylko przysłuchiwać się temu, co mają na jej temat do powiedzenia inni. Często dyskusje są bardzo burzliwe, gdy czytelnicy mają kontrowersyjne poglądy o przeczytanej lekturze.

Spotkania tych grup organizowane są przez biblioteki, księgarnie, wydawnictwa.

Najdłużej działającym DKK w Działdowie, jest Klub przy obecnej Szkole Podstawowej nr 2, który powstał jako jeden z pierwszych w województwie, bo już w 2007 roku. Pierwsze spotkanie odbyło się w maju. Klub został utworzony przy dawnym Gimnazjum nr 2 z Oddziałami Dwujęzycznymi, a jego opiekunem była Elżbieta Zakrzewska, bibliotekarka z tej szkoły, natomiast moderatorem z ramienia Miejskiej Biblioteki Publicznej – Ewa Sotomska. Klub istnieje do dziś, zmienił się tylko typ szkoły, przy której funkcjonuje oraz osoby prowadzące. Opiekunem jest bibliotekarka szkolna Anna Waks, a Elżbieta Zakrzewska, która przeszła na emeryturę – pełni teraz funkcję moderatora, jako wolontariusz.

Klub działa nieprzerwanie od 14 lat. Wcześniej skupiał młodzież z klas I – III gimnazjum, obecnie jego członkami są uczniowie z klas VI – VIII Szkoły Podstawowej nr 2. Zwykle jest to grupa licząca 12 – 18 osób. Książki do dyskusji wybierane są z listy proponowanej przez WBP w Olsztynie. Do kwietnia 2021 roku czytelnicy młodzieżowego Klubu przeczytali 140 książek. Jedne były bardziej ambitne, drugie mniej, ale co najważniejsze uczestnicy dyskusji byli nimi naprawdę zainteresowani i książki te na długo pozostały w ich pamięci. Oprócz bardziej refleksyjnych lektur, zdarzały się książki dla mniej wyrobionego czytelnika: młodzieżowe, przygodowe, obyczajowe. Dzięki lekturom DKK młodzież miała okazję poznać literaturę poruszającą różnorodne problemy, jak: tolerancja, wykluczenie społeczne, samotność, uzależnienia, a także tematykę dotyczącą II wojny światowej.

Członkowie DKK, dzięki współpracy z Miejską Biblioteką Publiczną, mogli uczestniczyć w spotkaniach z autorami powieści młodzieżowych: Joanną Fabicką, Ewą Nowak, Barbarą Kosmowską, Katarzyną Piekarską, Barbarą Ciwoniuk, Martą Fox, Małgorzatą Gutowską-Adamczyk, Anną Onichimowską czy Agnieszką Olejnik. Poza tym członkowie Klubów bardzo aktywnie uczestniczą we wszystkich inicjatywach podejmowanych przez MBP, jak np.: Narodowe Czytanie, rajd rowerowy Odjazdowy Bibliotekarz, promocje lokalnych wydawnictw czy aktywny udział w projektach czytelniczych.

Rok temu spotkania Dyskusyjnych Klubów Książki, ze względu na obostrzenia związane z pandemią koronowirusa, musiały zmienić formę działań. Niektóre z klubów zawiesiły spotkania, a inne przeniosły je do sieci i co miesiąc odbywają się one online.

Młodzieżowy Klub przy Szkole Podstawowej nr 2 nie zrezygnował z aktywności. Co więcej, nawet ją poszerzył. Dyskusje o książkach odbywają się w wirtualnej przestrzeni. W tym celu wykorzystuje się program jitsi meet i dzięki niemu spotkania przebiegają bez przeszkód. Czytelnicy komunikują się ze sobą także za pomocą mediów społecznościowych, poczty elektronicznej czy SMSów. Nie ograniczają się tylko do dyskusji o książkach, ale również piszą recenzje, dotyczące przeczytanej lektury, które są wysyłane do Instytutu Książki w ramach ogłoszonego przez tę instytucję konkursu. Ponadto wykazują się kreatywnością i zaangażowaniem wprowadzając na spotkania nowe formy i realizując własne inicjatywy np. w postaci gier i zabaw literackich, quizów czy prezentacji multimedialnych na różne tematy.

Mimo utrzymania ciągłości spotkań, członkowie Klubów czują jednak niedosyt. Brakuje im bezpośrednich kontaktów, rozmów, spotkań w realnej rzeczywistości. Ostatnie z takich spotkań moderatorki DKK z SP2 zorganizowały we wrześniu 2020 roku i odbyło się w parku szkolnym, z zachowaniem bezpiecznego dystansu i w maseczkach na twarzy.

Wszyscy z niecierpliwością czekają, kiedy będą mogli porozmawiać o książkach w naturalnych warunkach, ciesząc się swoją obecnością i atmosferą pełną emocji, które zwykle towarzyszyła takim spotkaniom. Mamy nadzieję, że ich pragnienie wkrótce się spełni, czego im bardzo życzymy.

Elżbieta Zakrzewska

(Fot. Uczestnicy Dyskusyjnego Klubu Książki przy SP2 w Działdowie)