Mazurskie tajemnice na działdowskim zamku

Poszukiwania i badania archeologiczne Muzeum Pogranicza w Działdowie – to tytuł spotkania, które odbyło się w czwartek 30 stycznia w sali zamkowej.

Grzegorz Kluczek, kierownik działu historyczno-archeologicznego z Muzeum Pogranicza, omówił badania, prowadzone przy ul. Mławskiej przez muzeum w 2019 roku. Nadzorował je wówczas archeolog Paweł Kutyła, a „skarbów” szukali wolontariusze. Teraz wiedzą o przeszłości muzealnicy mogą dzielić się ze zwiedzającymi.

— Znaleziska, na które udało się natrafić podczas prac, powiększyły zasób eksponatów naszego muzeum — mówi pan Grzegorz. — Znaleźliśmy m.in. monetę krzyżacką, czy trochę ceramiki średniowiecznej. W przyszłości planujemy zaangażować uniwersytet Warmińsko-Mazurski do poszerzenia skali poszukiwań. O organizowaniu kolejnych sezonów poszukiwań i znaleziskach będziemy informować na bieżąco.

Następnie, z bardzo ciekawym wykładem wystąpił ksiądz Przemek Kawecki, nidziczanin, twórca kanału Mazurskie Tajemnice, obecnie mieszkający w Płocku. Przedstawił on historię dworku w Zabłociu Kozłowskim i ludzi z nim związanych.

— Jakieś trzy lata temu otrzymałem informację, że w niewielkiej wiosce położonej nad rzeką Szkotówką, która do 1939 roku stanowiła granicę między Polską i Niemcami, znajduje się prawdopodobnie skarb ukryty gdzieś na terenie dawnego majątku — opowiada ksiądz Przemek. — Nie chodziło o złoto, czy drogocenne klejnoty, ale o porcelanę używaną przez właściciela majątku i jego rodzinę. W ten sposób znalazłem się w Zabłociu Kozłowskim i postanowiłem pomóc zweryfikować usłyszaną historię. Ostatnim właścicielem majątku, który mógł ukryć te dobra był zarządca majątku Karl Sasse. Sasse otrzymał Zabłocie od poprzedniego właściciela tych dóbr – Valentina Wiese, członka loży masońskiej, który zarządzał Zabłociem od 1891 roku. Valentin jako najstarszy z trzech synów, przejął majątek po ojcu w 1891 r. ciągle rozwijał gospodarstwo, powiększał, meliorował, unowocześniał. Jego dobra reputacja jako hodowcy bydła i koni wykraczała daleko poza granice powiatu nidzickiego. Jego miłością była hodowla koni zimnokrwistych. W 1896 r., aby pomóc lokalnemu rolnictwu założył spółdzielnię handlową w Nidzicy. Po pierwszej wojnie światowej został inspektorem podatkowym od szkód wojennych w powiecie Neidenburg. Zmarł 24 października 1943 r. w Zabłociu. Jego ciało pochowano na cmentarzu rodowym, leżącym na terenie majątku. Ponieważ nie miał spadkobierców, przekazał swój majątek Karlowi Sasse, ówczesnemu zarządcy majątku. W styczniu 1945 roku, Sasse ewakuując swoją rodzinę przed nadciągającym frontem miał nakazać spakowanie tylko niezbędnych rzeczy potrzebnych do przeżycia, zaś drogocenne przedmioty codziennego użytku, kazał zakopać w ogrodzie. Czy udało się je odnaleźć po 80 latach od zakończenia wojny?

Księdzu Przemkowi i archeologom niestety nie. Być może wcześniej, ktoś z miejscowych, natrafił na przedwojenne skarby?

Ksiądz Przemek Kawecki, salezjanin i wielki pasjonat historii, który nie tylko zaszywa się w bibliotece, ale też i rusza w teren, w poszukiwaniu śladów przeszłości, prowadzi niezwykle ciekawy kanał na YouTube pt. Mazurskie Tajemnice.

Ksiądz ma szczególny dar opowiadania, dlatego też spotkanie na działdowskim zamku, bardzo spodobało się jego uczestnikom.

Obecni na spotkaniu byli m.in. poseł na Sejm RP Robert Gontarz, radny Rady Miasta Działdowo Sławomir Pszenny, historyk Marian Odachowski wraz z małżonką oraz profesor Kazimierz Grążawski, który w ciepłych słowach wyraził się na temat działalności muzeum i docenił jego dotychczasowe dokonania.

Spotkanie prowadził dyrektor muzeum Patryk Kozłowski.

mcz