„Druciany Krzyżyk” – świadectwo prawdy

W czwartek, 17 września na placu obozowym (ul. Grunwaldzka) wysłuchaliśmy słuchowiska Teatru Polskiego Radia „Druciany Krzyżyk” Krystyny Sztramskiej, w reżyserii znakomitego aktora Marcina Trońskiego. Wydarzenie zorganizował Miejski Dom Kultury w Działowie. 

W spotkaniu udział wziął m.in. reżyser słuchowiska Marcin Troński i Michał Jamiołkowski, który mocno zaangażował się w przywrócenie pamięci temu miejscu. Wydarzenie zostało zorganizowane w 81 rocznicę agresji wojsk sowieckich na Polskę.

„Druciany Krzyżyk”, to przejmująca historia, która wydarzyła się w niemieckim obozie KL Soldau. Słuchowisko mówi o ludziach, którzy tu zginęli, cierpieli głód, choroby.

— Chcemy pokazać nie tylko mieszkańcom Działdowa, ale Polski czy Europy, że pamiętamy o tym, co działo się w tym miejscu. Tu był obóz zagłady, który przez lata okupacji pełnił różne role, obozu karnego, przejściowego, wychowawczego. Nie ma dnia, żebyśmy nie myśleli o tym, jak ten budynek podnieść z ruin i przywrócić temu miejscu należną pamięć. To wszystko zaczęło się od Witolda Ostrowskiego – to on zainicjował Powiatowe Spotkania z Poezją, które były początkiem tego co Państwo dzisiaj usłyszą — powiedział burmistrz Działdowa Grzegorz Mrowiński. — Obchodzimy 81. rocznicę agresji wojsk sowieckich na Polskę, ale również 81 rocznicę wybuchu II wojny światowej. Jest to okres najtragiczniejszy w historii naszego miasta, o tych tragicznych czasach mówi właśnie nasze słuchowisko.

— Cieszę się, że słuchowisko, którego jestem autorką wybrzmi w tym szczególnym miejscu, gdzie ginęły tysiące ludzi — mówiła podczas spotkania autorka Krystyna Sztramska. — A jak do tego doszło. Zostałam członkiem Stowarzyszenia Działdowska Kuźnia Słowa, które wśród wielu swoich projektów miało Powiatowe Wieczory z Poezją, podczas których, znani aktorzy czytali wiersze lokalnych poetów. Ja wystąpiłam z Marcin Troński w 2014 roku. Pan Marcin zainteresował się Działdowem, podziwiał nasze miasto, przyjechał do koszar i szczególnie w pamięć zapadła mu historia obozu Soldau. Następne nasze spotkanie odbyło się w 2018 roku. I wówczas powstała myśl, żeby posłowało słuchowisko. A Pan Marcin Troński znany jest z tego, że pisze słuchowiska radiowe. Witold Ostrowski i Renata Buczyńska wybrali mnie do napisania słuchowiska i bardzo skutecznie namawiali. Zaproponowali mi napisanie słuchowiska o tragicznej historii naszego miasta, stąd pomysł na „Druciany Krzyżyk”. W 2019 roku Program I Polskiego Radia wyemitował to słuchowisko. Bardzo serdecznie dziękuję panu Marcinowi Trońskiemu, bo wybrał znakomitych aktorów i genialnie wyreżyserował to słuchowisko. Dziękuję gościom za przybycie, młodzieży, burmistrzowi Grzegorzowi Mrowińskiemu, który wspiera działania Działdowskiej Kuźni Słowa, Witoldowi Ostrowskiemu, inicjatorowi poetyckich spotkań, starostwu powiatowemu, publiczności, że mi zawsze kibicuje w moich twórczych poczynaniach.
Prapremiera słuchowiska odbyła się w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Działdowie, przyjechał tam wówczas dyrektor Teatru Polskiego Radia, Janusz Kukuła.

— Najbardziej jesteśmy zadowoleni z młodzieży, która tutaj przybyła, bo znajdujemy się w miejscu wyjątkowym. Stoimy na placu, poświęconym krwią. Tutaj odbywały się rzeczy koszmarne, jak to w obozie koncentracyjnym — powiedział Marcin Troński. — „Pamięć przestrogą”, to nie tylko hasło nowego projektu, który docelowo ma doprowadzić do uświęcenia tego miejsca na wieki, na pokolenia. Chcemy też, żeby o tym miejscu nigdy nie zapomniano, żeby było świadectwem prawdy, okrutnej, potwornej, najgorszej, jaka może się zdarzyć w historii nie tylko miasta, ale i świata. Słuchowisko, które powstało, jest ku pamięci pomordowanych, ku przestrodze potomnych i oby nigdy więcej Soldau.

mcz